We verdelen het veld in het voetbal normaal gesproken in drie linies. De keeper even niet meegenomen, gaat het hier om de verdedigers, middenvelders en aanvallers. Zij hebben allen specifieke taken, en die taken verschillen ook nog eens per systeem en per linie. Daarnaast is het ook afhankelijk van de persoonlijke ideeën en filosofie van een trainer.
Wat is de rol van middenvelders in het voetbal?
Middenvelders worden doorgaans gezien als de alleskunners van het voetbal. Een middenvelder moet in staat zijn om te verdedigen (met name positioneel), omschakelen en aanvallen. Middenvelders dienen te beschikken over een heel goed loopvermogen. Deze spelers maken de meeste meters in een wedstrijd.
Erik Ten Hag, nu trainer van Manchester United, onderstreepte het belang van dit loopvermogen in zijn tijd bij Ajax door te stellen dat Daley Blind in vergelijking met Alvarez niet beschikte over het gevraagde loopvermogen voor de positie van nummer 6. Om die reden speelde Blind vrijwel nooit als verdedigende middenvelder, maar wel regelmatig als linksback of centrale verdediger.
De rol van de middenvelder kan afhangen van het type speler, of de exacte samenstelling waarin wordt gespeeld. In een 4-3-3 opstelling zijn de middenvelders doorgaans de nummers 6,8 en 10. Deze spelen normaal gesproken samen in een systeem met de punt naar voren (de 10), of de punt naar achter (de 6).
Het liefst zijn dit spelers die elkaar aanvullen. Fysiek sterk, loopvermogen, creativiteit, overzicht en tactisch vermogen is een perfecte som van kwaliteiten voor het vormen van een zeer sterk middenveld. Hieronder volgt een korte samenvatting van de taken van middenvelders in de opstellingen/systemen 4-3-3, 4-4-2 en 3-5-2.
Taken van middenvelders
Wat zijn eigenlijk de taken van middenvelders in verschillende speelwijzen?
4-3-3 (en 4-2-3-1)
Zoals gezegd heb je in 4-3-3 de opties voor het spelen met de punt naar voren en de punt naar achter. De punt naar voren betekent dat je speelt met een nummer 10. Deze speelt dan achter de drie aanvallers, vaak in een vrije rol. Dit kan een spelverdeler zijn, of een speler met een dynamische speelwijze, die graag de diepte opzoekt.
In balbezit heeft de ploeg dan 4 aanvallend denkende spelers, waar in de meeste situaties nog een opkomende back bij komt. Het gehele elftal zal moeten aansluiten, maar de overige spelers moeten wel al bezig zijn met de omschakeling om te voorkomen dat de tegenstander succesvol kan counteren.
De punt naar achter houdt in dat je speelt met een echte nummer 6. Een verdedigende middenvelder die voor de twee centrale verdedigers speelt. De andere twee middenvelders hebben dan een wat meer aanvallende rol. 1 van de twee kan een zeer aanvallende rol hebben, en dan speelt de ander box-to-box zoals dat wordt genoemd.
4-4-2
In deze formatie zien we het middenveld vaak in een ruit.
Dan is er sprake van een echte 6, een rechts- en een linkshalf, plus een 10. In dit geval speelt de 10 dan kort achter de twee spitsen. De rechts- en de linkshalf hebben in een ruit ook vaak een vrij ingetogen rol. Het AC Milan van de CL-finale van 2005 speelde op deze wijze.
Dit was een prachtig team met een middenveld dat bestond uit Gattuso, Seedorf, Kaka en Pirlo. Pirlo was de punt naar achter in het systeem. Hij speelde als een spelverdeler op 6, zoals ik dat graag noem. Dit is een uitzondering, want vooral in een ruit zal je een 6 zien die erg verdedigend is ingesteld. Claude Makelele was een held in deze rol, bij Real Madrid en Chelsea.
De rechts- en de linkshalf zullen, in het geval beide graag aanvallen, in de ruit moeten afwisselen. De driehoek met de spitsen en de 10 mogen vrij aanvallen. Het middenveld zal in balans moeten zijn, waarbij elke aanval 2 van de overige 3 middenvelders moeten denken aan de omschakeling.
3-5-2
In dit systeem heb je vijf middenvelders, waarvan er twee spelen als wing back. De drie die overblijven hebben een centrale rol. Ook hier zie je de verdeling die je in 4-3-3 ziet. Of met de punt naar achter, of met de punt naar voren.
Jaren geleden hadden zowel Juventus als Inter twee geweldige teams die 3-5-2 speelden. Het mooie van die wedstrijd was het feit dat het ene middenveld met de punt naar achter speelde (Pirlo) en de ander met de punt naar voren (Kovacic). Het leverde een mooi tactisch steekspel op tussen twee fantastische teams. Met name Juve was erg lang succesvol met 3-5-2.
Naast Pirlo waren Pogba en Vidal de andere twee middenvelders met een centrale rol. De manier waarop Inter speelde kwam bijna neer op een 3-4-1-2 die hierboven tussen haakjes staat. Het is vaker zo dat systemen met een subtiele aanpassing kunnen veranderen.
In 3-5-2 en 3-4-3 hebben de wing backs in balbezit een aanvallende rol. Zij dienen bij balverlies wel de verdediging te helpen. Centraal worden de rollen verdeeld in verdedigende en aanvallende rollen. In 3-5-2 ontstaat er een driehoek wanneer er met de punt naar voren wordt gespeeld. Dan zijn de twee daarachter de dubbele 6, die zorgen voor de balans bij balverlies.
In 3-4-3 worden de 3 aanvallers vanaf de flanken bijgestaan door de wing backs. 5 spelers die aanvallend mogen denken. Dat betekent dat in de meeste gevallen de 2 centrale middenvelders naast elkaar zullen spelen om onder meer rekening te houden met de omschakeling van de tegenstander.
Lees Hier Meer over het middenveld:
De beste partnerschappen op het middenveld
Het kantelen van het middenveld in een 4-4-2 tegen 4-3-3
Wat is een box-to-box speler?
Opbouwen via het middenveld volgens Cruijff
Hi, mijn naam is Freddy Gomes. Ik ben de oprichter van Voetbal Tactics. Bedankt voor het lezen! Heb jij een onderwerp dat je graag terug wilt zien op onze blog? Laat het mij weten, en misschien schrijf ik er wel over. Ook voor vragen/opmerkingen mag je mij mailen :)
