Wanneer Johan Cruijff spreekt, luister ik. Gelukkig kunnen we nog steeds van hem leren. Ik zag pas een filmpje op social media, over het opbouwen met twee controlerende middenvelders.
Volgens Cruijff is opbouwen in zo'n situatie bijna onmogelijk, omdat de twee spelers elkaar blokkeren. Hierdoor verstoren zij de opbouw omdat zij makkelijk kunnen worden vastgezet door de tegenstander.
Is er weinig of geen beweging bij deze spelers, dan kunnen de aanvallers van de tegenpartij zorgen dat zij niet aan de bal komen. Door simpelweg de pass eruit te halen, kunnen zij niet worden ingespeeld. Hiervoor hoeven zij niet de tegenstander te dekken, maar alleen in dezelfde lijn staan.
Ruimte maken
Met 2 centrale middenvelders naast elkaar is het belangrijk dat er 1 wegtrekt, in 1 in de bal komt. De samenwerking in de opbouw moet gericht zijn op het ruimte maken voor elkaar. De nummer 10 kan hier ook bij betrokken worden. Deze 3 spelers kunnen als het ware rouleren om aan de bal te komen.
Teams die willen opbouwen van achteruit zullen veel moeten bewegen en doorbewegen. Spelers zullen constant ruimte voor elkaar moeten maken. Doen zij dit niet, dan wordt het druk zetten makkelijker voor de tegenstander. Het risico op balverlies op eigen helft neemt hiermee toe.
We hebben het hier niet over het afleggen van grote afstanden. Dit zijn de gevallen waarin een paar meter genoeg is, omdat er een reactie moet volgen van de tegenstander. Dat kan genoeg zijn voor een speler om even vrij te komen, om aangespeeld te worden. Vanaf hier kan de opbouw verder.
Aan de zijkant
Een oplossing die we veel zien is dat de back helemaal langs de lijn wegtrekt, en een middenvelder in die ruimte komt. Ook hiermee is het de bedoeling om de tegenstander te lokken. De buitenspeler van de tegenpartij zal moeten reageren op de loopactie van de back.
Gaat deze mee terug, of wordt aangegeven dat de speler mag blijven staan? De vraag is dan hoe snel er wordt er gereageerd. Al die bewegingen die tegelijk plaatsvinden kunnen voor een tegenstander behoorlijk verwarrend zijn. Dat is wat je wilt bereiken.
Het groot maken van het veld in balbezit begint al bij de centrale verdedigers, die uit elkaar gaan. De spits van de tegenpartij moet een keuze maken, en zal meer moeten lopen om druk uit te kunnen oefenen. Dit zorgt voor tijd en ruimte bij de opbouwende partij.
De mening van Cruijff
De basis van de filosofie van Cruijff is constante beweging, waarbij spelers in balbezit steeds een andere positie bezetten. Dat zie je met 3 middenvelders die rouleren om aanspeelbaar te zijn. Dit is ook het idee achter het diep staan van de backs.
In plaats van worden aangespeeld op de eigen positie, komen zij mogelijk pas in balbezit op de helft van de tegenstander. Het was interessant om Cruijff een duidelijk onderscheid te horen maken tussen de opbouw, en de aanval. De eerste is op eigen helft, de tweede speelt zich af op de andere helft.
Overigens hoeft het niet te betekenen dat spelen met 2 controlerende middenvelders geen goede optie is. Als het team daar behoefte aan heeft, kan dat. Wel moeten de 2 dus tijdens de opbouw net even anders denken. Zij kunnen bij balverlies meteen weer dezelfde posities innemen.
De optie van opbouwen met een middenvelder in de laatste linie heb ik niet genoemd. Ik ben namelijk van plan dit in een apart stuk te beschrijven. Het leuke van dit onderwerp is dat je ziet hoe vloeiend systemen én posities kunnen zijn. Deze veranderen soms per moment.
Lees Hier Meer:
Hi, mijn naam is Freddy Gomes. Ik ben de oprichter van Voetbal Tactics. Bedankt voor het lezen! Heb jij een onderwerp dat je graag terug wilt zien op onze blog? Laat het mij weten, en misschien schrijf ik er wel over. Ook voor vragen/opdrachten mag je mij mailen :)