In een eerdere blog post over Opstellingen/Systemen gingen we onder andere in op de verschillen tussen een opstelling en een systeem. Hierin vertelden we dat een systeem veel gedetailleerder is dan een opstelling, omdat het systeem vaak specifiekere taken omvat voor elke speler binnen zijn positie.
Nu gaan we verder in op 4-3-3 en de diverse varianten. Een trainer kan spreken over een 4-3-3 opstelling, maar dan weet je bijvoorbeeld niet hoe het middenveld staat opgesteld. Wordt er gespeeld met één of twee verdedigende middenvelders? Of kiest de trainer voor een nummer 10 kort achter de aanvallers? Dit zijn vragen die in het systeem worden uitgelegd.
Dit zijn een aantal varianten van 4-3-3:
Punt naar voren
Eén van de belangrijkste vragen binnen het 4-3-3 systeem gaat over de 'opstelling' van de 3 middenvelders. De punt naar voren en punt naar achteren zijn hierbij de opties. Spelen met de punt naar voren in een 4-3-3 systeem wordt gezien als de meest aanvallende variant, waarbij de '10' de taak heeft om de 3 aanvallers veel de ondersteunen, en indien mogelijk ook voor diepgang te zorgen wanneer de '9' daarvoor de ruimte maakt.
Vaak spelen de twee andere middenvelders in dit systeem dan naast elkaar. Deze vormen dan een 'blok' voor de verdediging, waardoor het team steeds 5 mensen achter de bal heeft in aanvallende situaties, even uitgaande van een back die zich meldt bij de aanval. Eén van de beste voorbeelden van deze uitvoering was het Nederlands Elftal van 2010, dat de finale bereikte bij het WK tegen Spanje.
In dit team hadden Van Bommel en De Jong de taak om centraal een blok te vormen met de twee centrale verdedigers. Sneijder was de nummer 10 met de vrijheid om het spel te verdelen en hoefde niet veel mee te verdedigen. Vooral voor Van Bommel was dit een hele gedisciplineerde wijze van spelen, want hij hield er als middenvelder van om bij balbezit loopacties naar voren te maken.
Punt naar achteren
Bij een systeem met de 'punt naar achteren' opereert het middenveld met één speler kort voor de verdediging. Dit is bijvoorbeeld de wijze zoals Busquets al vele jaren bij Barcelona speelt. Naast de verdedigende middenvelder, in Engeland de 'holding position' genoemd, bestaat het middenveld ook uit een rechter- en linkermiddenvelder.
Zowel Barcelona als Real Madrid kozen in de afgelopen jaren voor deze invulling van het middenveld. Barcelona met Busquets in de meest verdedigende rol met de punt naar achteren, en oa Iniesta en Rakitic als linker- en rechtermiddenvelders. Bij Real Madrid waren deze rollen bestemd voor Casemiro, Kroos en Modric. Natuurlijk waren de hele specifieke taken van deze spelers allemaal anders, en gebaseerd op de persoonlijke kwaliteiten en de behoeften van het team.
Een middenveld kan in deze samenstelling ook bestaan uit twee spelers die als rechter- en linkermiddenvelder graag loopacties maken in de ruimte. In het voorbeeld van Barça, was Rakitic een speler die dit erg goed kon. Voordeel voor de middenvelders is dat de tegenstander door het kantelen de lopende speler uit het ook kan verliezen.
Dit zorgt, in tegenstelling tot het spelen met één echte 10, voor meer verrassing. Lopende spelers zijn nooit makkelijk te verdedigen. Al helemaal niet wanneer er vanuit het middenveld mogelijk twee spelers deze acties afwisselen op verschillende delen van het veld.
Moderne vorm van 4-3-3
(zonder echte buitenspelers)
Waar vroeger 4-3-3 vooral werd gespeeld met klassieke buitenspelers die de taak kregen om zo breed mogelijk te staan bij balbezit, is dat tegenwoordig vaak niet meer het geval. Het begon ooit met buitenspelers die steeds meer gingen spelen aan de 'verkeerde' kant. Bij het Nederlands Elftal was er ook een periode met de grote 4 (Robben, Vd Vaart, Sneijder en V. Persie), waardoor het 4-3-3 systeem werd gespeeld met een andere uitvoering dan voorheen met klassieke buitenspelers.
Tegenwoordig zien we andere varianten van spelen met 3 aanvallers. Zo is bij Liverpool geen sprake van echte buitenspelers, maar hebben zowel Salah als Mané een vrije rol. Dit betekent niet dat ze veel zwerven over het veld, maar spelen zeker niet meer als de traditionele 'winger' die 90 minuten lang breed staat.
Daar komt ook nog eens bij dat zij vaak niet helemaal mee terug hoeven te verdedigen van Klopp, waardoor zij op het moment van balbezit de counter in kunnen zetten met de nodige ruimte voor zich.
Het aanvallende spel van de meeste backs van vandaag leent zich erg goed voor aanvallers die zowel aan de buitenkant als binnenkant goed uit de voeten kunnen. Hoewel het in een ander systeem is, zien we de aanvallers van Chelsea onder trainer Tuchel op deze wijze opereren. De drie aanvallers spelen samen in een driehoek, met een diepe spits en twee daarachter.
Dit heeft natuurlijk ook te maken met de veel dieper spelende wingbacks in vergelijking met backs in een verdediging van 4. Toch zien we ook in het geval van 4-3-3 (en 4-2-3-1) meer aanvallers op deze wijze de rol invullen. Met aanvallende backs in de ploeg hoeft een team niet te spelen met traditionele buitenspelers.
Lees Hier Meer over Systemen:
5-3-2 of 3-5-2?
Hi, mijn naam is Freddy Gomes. Ik ben de oprichter van Voetbal Tactics. Bedankt voor het lezen! Heb jij een onderwerp dat je graag terug wilt zien op onze blog? Laat het mij weten, en misschien schrijf ik er wel over. Ook voor vragen/opmerkingen mag je mij mailen :)
