We spreken in het voetbal over de as wanneer het gaat om het gehele midden van het veld, in de lengte genomen. In de gehele as van het veld staan naast de keepers, de centrale verdedigers, centrale middenvelders en de spits(en).
De as is belangrijk omdat dit de kortste weg naar de goal betekent. Daarom moet deze ten alle tijde worden verdedigd, om te voorkomen dat tegenstanders zo door kunnen lopen naar de vijandelijke 16. Door de organisatie centraal op orde te hebben moet de tegenstander aanvallen via de zijkant.
Het voorkomen van de passing door het midden, daar lag de nadruk op bij het zaalvoetballen. Ik heb 2 seizoenen lang op een aardig niveau gespeeld. Als puntspeler, de meest vooruitgeschoven speler van het team, moest ik op elk moment de pass recht vooruit voorkomen.
Ook de spelers schuin achter mij deden hieraan mee door naar binnen te knijpen. Op het moment dat er een pass naar de zijkant werd ingespeeld, probeerden we daar de tegenstander vast te zetten, om opnieuw een pass vooruit te voorkomen.
Later kon ik dit idee als trainer toepassen op het veld. Toen ik officieel de leiding nam over ons vriendenteam, kwam de nadruk te liggen op het compact verdedigen. Centraal op het middenveld speelden we met een blok van twee verdedigende middenvelders die fysiek zeer sterk waren.
De op papier tweede spits had bij balverlies een andere rol. Dan speelde hij meer als aanvallende middenvelder, die zoveel mogelijk de eerste pass naar voren eruit moest halen. Dit gaf het elftal tijd om in te zakken, en zo nodig te kantelen naar de kant van de bal. We hielden de ruimtes klein.
Organisatie
Het is geen toeval dat de spelers die het meeste praten binnen een team een rol in de as van het veld hebben. Deze spelers weten wat er nodig is om constant de verdedigende organisatie te behouden. Van achteruit zien de keeper en de centrale verdedigers het geheel, en zien waar het fout gaat.
Het goed staan begint voorin. Neem bijvoorbeeld een team spelend in een 4-3-3 systeem. De spits en een aanvallende middenvelder moeten voorkomen dat de middenvelders van de tegenpartij te makkelijk aan de bal komen. Dit kan anders problemen opleveren voor het gehele team.
De spelers in de as kunnen bepalen dat er anders druk wordt gezet, vanuit de organisatie. Dit betekent dat er eerst wordt bevestigd dat iedereen goed staat, voordat er druk wordt gezet op de tegenstander. Of er wordt gekozen om wat meer in te zakken.
Hoe dan ook, snel inspelen op de situatie kan een tegengoal voorkomen. Met spelers in de as die goed zijn in het beoordelen en communiceren van wat er op dat moment speelt, heeft een team veel voordeel. Naast de juiste spelers opstellen in de as, is er de optie van meer spelers opstellen in de as.
In het 3-5-2 systeem wordt er gespeeld met een versterkte as. In dit systeem staan 3 centrale verdedigers, 3 (centrale) middenvelders en twee spitsen opgesteld. Ook het spelen van 4-4-2 komt vaak vanuit de gedachte om de as te versterken, in dit geval met een extra middenvelder.
Het belang van een sterke as mag dus niet worden onderschat. Tegenstanders mogen geen passes van 15 of 20 meter door het midden geven. Als de tegenpartij tussen de linies kan voetballen en de verdediging op mag zoeken, gaat het een keer fout.
Geschreven door: Freddy Gomes