In Nederland wordt vrijwel altijd uitgegaan van een 4-3-3 systeem, het liefst met echte buitenspelers. Dat terwijl Oranje vrijwel altijd succesvol was op basis van andere systemen. Zo zijn er de volgende voorbeelden:
1988, Europees Kampioen: 4-4-2
2014, 3e op het WK in Brazilië: 3-5-2
Louis van Gaal had het in 2014 erg goed gezien. In tegenstelling tot het elftal van het WK in 2010, waar veel meer ervaring én kwaliteit in zat, kon er van het team van het WK 2014 niet veel worden verwacht. Ik denk dat de meeste voetballiefhebbers het wel eens waren over het feit dat Oranje waarschijnlijk de groep niet zou overleven
De eerste wedstrijd zou een weerzien met regerend Europees en Wereldkampioen Spanje betekenen. Op een toernooi starten met een nederlaag, en vervolgens alsnog eindigen bij de eerste twee, is voor de meeste ploegen een onmogelijke opgave. Ook de andere groepswedstrijden, tegen een sterk Chili en een stug Australië, waren zeker geen 'makkie'.
Van Gaal besloot dat het team onder meer behoefte had aan het spelen met een extra centrale verdediger. Ron Vlaar groeide in de rol uit tot één van de beste spelers uit het team. Voor de drie centrale verdedigers, werd het blok op het middenveld gevormd door het duo Nigel de Jong en Jonathan De Guzman.
Daley Blind en Darryl Janmaat fungeerden als de wing backs. Zij kregen de taak om de gehele flank te bestrijken. In balbezit de vrijheid om mee aan te vallen, bij balbezit tegenstander was er de plicht om de verdediging bij te staan en gaten te dichten aan de zijkanten. Deze opstelling liet vervolgens alle ruimte voor de geniale driehoek voorin. Met Sneijder, van Persie en Robben.
Na het onverwachte spektakel tegen Spanje was er direct het vertrouwen in elkaar, de technische staf én in de manier van spelen. Wie tot de wedstrijd tegen Spanje twijfelde aan het nieuwe systeem van Oranje, was in één keer overtuigd. Dat is de kracht van een overwinning. Al helemaal wanneer een topploeg zo opzij wordt gezet met maar liefst 1-5.
Waarom 3-5-2
Wanneer je speelt in de 3-5-2 van hierboven, heb je steevast een blok van vijf spelers achter de bal. Dit is ook goed mogelijk in een 4-4-2 of 4-3-3, al is het verschil wel dat er in het geval van 3-5-2 sprake is van een vaste situatie met de spelers die achter de bal blijven. In 4-4-2 en 4-3-3 is het zo dat meestal één van de backs mee aanvallen waardoor er een nieuwe situatie ontstaat.
Het kunnen beschikken over een extra centrale verdediger bouwt zekerheid in. Lopende mensen bij de tegenstander kunnen makkelijker worden opgevangen. Door vooral in zones te verdedigen, kan het team steeds in elkaar schuiven. Hierdoor kan een elftal makkelijk switchen van 3-5-2 naar 5-3-2 en weer terug.
Op sommige momenten kan het systeem ook lijken op een 3-4-3. In het geval van het Nederlands Elftal in 2014 was het zo dat Sneijder erg kort achter de twee aanvallers speelde. Het was in ieder geval duidelijk dat hij zich niet al te veel met verdedigen hoefde te bemoeien.
3-5-2 is in het huidige voetbal een geweldig systeem omdat het speelveld vaak erg klein is. Bij het Manchester City van Guardiola zien we vaak een oplossing voor het kleine speelveld. Het heeft dan weinig zin om met twee man de zijkant te bezetten. In plaats van zijn buitenspelers naar binnen te sturen, zoekt hij vaak de oplossing in het schuiven met de back richting het middenveld.
Hoewel Guardiola geen 3-5-2 speelt, toont het aan dat er in het huidige voetbal vanwege de kleinere ruimtes geen behoefte is aan twee spelers die gelijktijdig het veld breed houden aan dezelfde kant. Natuurlijk kunnen er wel momenten zijn dat dit anders is.
Daarnaast is 3-5-2 een lastig systeem om tegen te spelen. Uit ervaring kan ik zeggen dat ik een tegenstander in 4-3-3 of 4-4-2 makkelijker vind om tegen te spelen. Zelfs wanneer deze andere varianten uitproberen. Het kan goed zijn dat het komt omdat vooral in het verleden een tegenstander in 3-5-2 treffen een uitzondering was.
In één wedstrijd kan ik mij herinneren dat de oplossing was om in hetzelfde systeem te gaan spelen als de tegenstander. In het veld zetten wij dit als team anders neer, na een kwartier spelen. Onze 4-4-2, met mij als buitenste middenvelder, werd ook een 3-5-2. Aan de buitenkant kreeg ik daardoor gewoon te maken met een directe tegenstander.
Overigens koos ik vele jaren later zelf ook voor deze oplossing. De tegenstander van mijn vriendenteam speelde in een 3-4-3 systeem waar we moeite mee hadden. Onze omzetting die volgde was overal op het veld 1 tegen 1 spelen. Zo wist iedereen direct wat er moest gebeuren, en ontweken we het constante coachen en overgeven van een tegenstander.
Ik zal in een later stuk terugkomen op wat 3-5-2 varianten.
Lees Hier Meer:
Varianten van het 4-3-3 systeem
Bijna wereldkampioen met 4-2-3-1
Hi, mijn naam is Freddy Gomes. Ik ben de oprichter van Voetbal Tactics. Bedankt voor het lezen! Heb jij een onderwerp dat je graag terug wilt zien op onze blog? Laat het mij weten, en misschien schrijf ik er wel over. Ook voor vragen/opmerkingen mag je mij mailen :)