In de aanloop naar een wedstrijd kan een trainer behoefte hebben aan een uitgebreide analyse van de komende tegenstander. Clubs kunnen informatie inwinnen via het netwerk, door het bekijken van beelden of een analist op pad sturen.
Onlangs las ik over Van Bronckhorst en Van Gastel, die samenwerkten in de tijd van Feyenoord. Ze waren van plan mogelijk te gaan spelen in een 3-5-2 systeem. Om die reden bekeken zij veel beelden van Juventus en Chili, die volgens beide toen dat systeem erg goed beheersten. De twee grapten over het feit dat het systeem daarna nauwelijks gebruikt is door het team.
Volgens Van Bronckhorst kon Van Gastel obsederen over bepaalde details tijdens een analyse. Ontdek je tijdens een analyse belangrijke info, dan heb je misschien de sleutel voor een overwinning in handen.
Als trainer dien je voornamelijk bezig te zijn met je eigen ploeg. Maar je team voorbereiden op de komende tegenstander is daar in mijn ogen onderdeel van. We hebben het dan niet zozeer over individuele spelers. Het gaat om de manier van spelen, en de vraag wat je daar het beste tegen kunt doen.
Ik zal een voorbeeld geven van hoe een analyse eruit kan zien. Als één van mijn vrienden die een functie hebben als voetbaltrainer behoefte hebben aan een analyse, dan zou ik volgende doen.
Welk systeem spelen zij, en hoe wordt dit uitgevoerd?
Al snel valt vast te stellen welk systeem zij spelen. Laten we zeggen dat het hier gaat om een 4-3-3. Vervolgens gaat het om het vaststellen van specifieke zaken. De samenstelling van het middenveld. Speelt het team met de punt naar achter? Ja. Wat is de rol van de andere twee middenvelders, en wat doen zij goed? Als één van de twee steeds voor diepgang zorgt is dat een belangrijk punt.
Kijk ook naar hoe zij de ruimtes verdelen. Wat doen ze in balbezit. Is de speler met de punt naar achter betrokken bij de opbouw? Mogelijk spelen zij liever de lange bal. Wanneer hij wel inzakt, wat doen de andere twee? Durft de ploeg te voetballen, worden de middenvelders veel ingespeeld? Het kan ook zijn dat de andere twee vooral moeten bijsluiten na de lange bal.
De keeper heeft de bal. Is er de intentie om te gaan voetballen? Dan zien we waarschijnlijk het centrale duo achterin uit elkaar gaan. En de backs schuiven wat door. Dit kan het moment zijn dat de verdedigende middenvelder wat gaat inzakken om aan de bal te komen.
Druk
Stel dat er inderdaad de intentie is om van achteruit te gaan opbouwen. Wat doet de ploeg wanneer de tegenstander druk zet? Blijven zij rustig, en hebben zij de kwaliteiten om onder die druk uit te komen? Het kan zijn dat zij het positiespel goed beheersen. Bekijk wie daarin de sleutelspelers zijn. Hoe zijn die op te vangen?
Welke patronen en automatismen zijn er te ontdekken in het spel? Het team kan met vaste looplijnen de tegenstander lokken, verrassen en pijn doen. Misschien is het beter om niet te hoog druk te zetten op de ploeg in het geval zij hier goed mee om weten te gaan.
Wat doen zij bij balverlies? Zetten zij zelf direct druk op de tegenstander? Doen zij dit hoog, of bijvoorbeeld pas rond de middenlijn? Wil je opbouwen tegen een goed jagende tegenstander, dan is het slim om eerder de lange bal te spelen. Je eigen spel spelen klinkt goed, maar het is niet de bedoeling dat je eigen spel het begin is van een nederlaag die voorkomen had kunnen worden.
Plan B
Wat voor opties heeft de trainer vanaf de bank? Hoe goed zijn de spelers die het veld inkomen? Het kan zijn dat er één of meerdere normaal gesproken wel in de basis staan. Belangrijker is de vraag of er veranderingen zijn in de manier van spelen. De wissels kunnen betekenen dat de trainer ook meteen kiest voor een (iets) ander systeem.
Het kan ook zijn dat dit andere systeem enkel een plan B is, wat wordt ingezet om een nederlaag te voorkomen. Met lengte voorin kan het zijn dat er meer de lange bal wordt gespeeld. De manier waarop Oranje de achterstand tegen Argentinië op het WK van 2022 goedmaakte komt in mij op.
Mogelijk is de situatie andersom, en moet het elftal reageren op een plan B van de tegenstander. Hoe doen zij dit? Let onder meer op de coaching onderling. Weet de ploeg dit goed op te pakken?
Rapport
Belangrijk is in dit geval de context van de bevindingen. Waarom is de informatie nuttig voor de trainer? Stellen dat de komende tegenstander 4-3-3 speelt zeg niet veel. Wel wanneer je echte buitenspelers ziet, en weet dat het elftal van de trainer in de laatste wedstrijden veel moeite had met snelle buitenspelers van de tegenstander.
Gevaarlijke buitenspelers komen in balbezit dankzij voetballende teamgenoten. Dit kunnen de middenvelders zijn. Maar hoe zorgen die middenvelders dat zij aan de bal komen, en op welke wijze spelen brengen zij de buitenspelers in stelling?
Door zo specifiek mogelijk te zijn zal je analyse van waarde zijn voor de trainer en spelers. Ga dan ook op pad met een opdracht die beter is omschreven dan 'kijken hoe de tegenstander speelt'. Als mijn vrienden mij op pad willen sturen voor een analyse, zullen ze vooraf wat huiswerk moeten doen.
Ik ga niet naar de wedstrijd voor een broodje bal. Al mag de trainer altijd trakteren als hij tevreden is over mijn analyse.
Lees Hier Meer: