Voetballend vermogen is de kwaliteit van een speler of een voetbalelftal om de voetballende oplossing te vinden. Verschillende aspecten komen bij elkaar, zoals techniek, passing, beweging en inzicht. Samen vormen deze aspecten het vermogen om vanaf de opbouw de bal rond te laten gaan met het doel uiteindelijk kansen te creëren en zelfs tot scoren te komen.
Trainen
Het trainen van de voetballende oplossing kan onder meer in een partij. In een stuk over het Partijspel, schreef ik over een periode bij de trainingen van mijn oude club Zwaluwen. Hier speelden we veel onderlinge partijen, vaak op hoog niveau. In een partijvorm tijdens de voorbereiding, werd het spel stopgezet door de trainer.
Een partijspel betekent niet altijd dat spelers maar wat mogen doen. Een trainer kan juist in een partijvorm voorwaarden en regels kwijt, die te maken hebben met wat er in wedstrijden terug moet komen. Zo was er een moment dat de bal tijdens het verdedigen door een speler werd weggewerkt. De bal eindigde wel 40 meter verder op een ander veld.
“Stop”! De trainer gaf aan dat wij ook in een partijvorm verplicht waren om te zoeken naar de voetballende oplossing. Ondanks het begrip voor spelers die een onderlinge partij wilden winnen, stonden er op de trainingen geen punten op het spel. Het ontbreken van die consequentie, betekende dat wij op elk moment moesten denken aan een manier om voetballend te denken.
Filosofie
Voetballend vermogen is belangrijk voor teams die balbezit willen hebben. Het is niet altijd het geval dat een trainer wil domineren aan de bal. Een trainer die dit vaak laat zien is Mourinho. Hij lijkt andere zaken te voorkeur te geven. Zijn teams zijn vaak wel goed georganiseerd. Wat ook steeds terug komt is de bereidheid van spelers om uit te voeren wat hij van ze vraagt.
Het voorbeeld van het Frankrijk van Deschamps had ik eerder gegeven, in een stuk over Omschakelen. Hoewel er op papier veel voetballend vermogen in het team zit, zien we dat de ploeg vooral tegen sterke teams de bal laat aan de tegenstander. Wil een team wel veel aan de bal zijn, dan moet er gericht worden getraind.
Voetballend vermogen is onder meer een technisch verhaal. Er zal dan veel moeten worden getraind op voetbaltechnische zaken als balcontrole en passing. Eén manier waarop dat kan is veel spelen met varianten van de Y-vorm op trainingen. Hoe meer de focus ligt op voetballend vermogen binnen een ploeg, hoe meer er zal worden getraind met de bal.
Voorbeelden
Het veelbesproken tiki taka voetbal van Barcelona en Spanje was een voorbeeld van enorm veel voetballend vermogen in een team. Wat je mening ook is over die manier van spelen, er valt niet te ontkennen dat een middenveld met spelers als Busquets, Iniesta en Xavi overloopt van kwaliteit.
Thierry Henry gaf ooit in een analyse aan wat erbij komt kijken om op deze manier te kunnen voetballen. Onderdeel van de speelwijze was het hanteren van vaste posities in het veld. Medespelers weten zo altijd waar de ander staat en loopt. Elkaar vinden en de bal rondspelen wordt op deze manier meteen een stuk makkelijker.
Ook Real Madrid had een middenveld met zeer veel voetballend vermogen. Hoewel de speelwijze anders was, had het team met het supertrio Casemiro, Kroos en Modric één van de meeste succesvolle middenlinies ooit. De drie vulden elkaar ook nog eens op geweldige wijze aan. Het gevolg was een ware heerschappij in de Champions League.
Gekoppeld aan andere kwaliteiten als leiderschap, tactische zaken en individuele capaciteiten, zorgt voetballend vermogen ervoor dat tegenstanders kunnen worden verslagen.