In de meest gebruikte systemen wordt er gespeeld met een verdediging dat bestaat uit 4 spelers.
Dat zien we terug in de volgende opstellingen:
In het geval van een 5-3-2 systeem zijn dat er natuurlijk 5.
Voor dit stuk gaan we uit van een verdediging bestaande uit 4 spelers. De 2 centrale verdedigers zijn verantwoordelijk voor het oppakken van de spits(en) van tegenstander.
Daarnaast moeten zij zorgen voor rugdekking, aan elkaar en de zijkanten. Hier staan de twee waar we het over gaan hebben:
De rechtsback en de linksback
In recente stukken maakte ik een vergelijking tussen de traditionele back en de wing back. Ook schreef ik ook over het druk zetten van back op back. Tijd dus om wat meer over deze posities te vertellen.
Als verdedigers zijn backs in eerste instantie verantwoordelijk voor het afstoppen van de aanvallers van de tegenpartij. Wanneer backs een directe tegenstander hebben in de vorm van een buitenspeler, is de verdedigende taak simpel. Voorkomen dat de buitenspeler gevaarlijk kan worden.
Backs moeten daarom goed zijn in de 1 tegen 1. Zij dienen de schijnbewegingen van buitenspelers te doorzien door goed naar de bal te blijven kijken. De snelheid die zij nodig hebben tegen buitenspelers komt ook aanvallend goed van pas.
Omdat er tegenwoordig minder met echte buitenspelers wordt gespeeld, hebben backs nog meer tactisch vermogen nodig om de positie goed uit te kunnen voeren. Zij moeten zich aan kunnen passen wanneer zij tegenstanders treffen die spelen in andere systemen.
Hoe moet er bijvoorbeeld worden verdedigd tegen twee spitsen, en open zijkanten?
Knijpen
Een belangrijke taak van de backs is het naar binnen knijpen bij balbezit tegenstander. Is de bal aan de linkerkant, dan kan de rechtsback de directe tegenstander loslaten. En andersom. Buitenspelers zullen het veld breed moeten houden, maar de kans is niet groot dat zij vanuit een opening worden bereikt.
De focus ligt op dat moment op het collectief kantelen naar de kant van de bal. Backs moeten knijpen in de richting van het centrum, om daar de ruimte tussen hen en het centrale duo te verkleinen. Dit voorkomt dat tegenstanders met een diepgaande loopactie kunnen profiteren.
Is de ruimte tussen back en centrum te groot, dan zoeken buitenspelers en lopende middenvelders een kans om daarin te duiken. Door positioneel goed te staan kan dit voorkomen worden. Vergeet een back ook maar even deze taak, dan is er een kans dat de tegenpartij toeslaat.
Modern
In veel gevallen zien we backs vandaag de dag heel aanvallend spelen. Teams willen compact voetballen, en doen dat zowel tijdens het aanvallen als verdedigen. Backs zijn tegenwoordig multifunctionele spelers. Voorheen bestond de positie vooral uit het verdedigen van buitenspelers.
Het was om die reden een positie die ik absoluut niet zag zitten. In mijn tijd was het opkomen van een back niet logisch met een traditionele, snelle buitenspelers op het veld. Daarnaast was het veld vaak net te lang om die afstanden af te leggen en gevaarlijk te kunnen worden.
Zoals backs vandaag spelen lijkt de positie heerlijk om uit te voeren. Er wordt tactisch meer gevraagd, maar naast het verdedigende aspect kunnen backs veel meer toevoegen aan een elftal. Backs die sterk zijn in het kiezen van het moment om aan te vallen, zijn heel lastig te verdedigen.
Hoe langer een back kan wachten met de loopactie, hoe beter. Timing is alles. Dan ligt er zoveel ruimte, dat het niet gek is dat zij steeds belangrijker worden in het voetbal. Daarover later meer.
Geschreven door: Freddy Gomes