Het verschil tussen knijpen en kantelen is het verschil tussen een individuele actie, en een gezamenlijke handeling van een elftal.
We spreken van knijpen wanneer een speler naar binnen komt, en een paar meter pakt voor het dekken van een speler van de tegenpartij. Het kan ook gaan om het afsluiten van een bepaalde ruimte, in plaats van het oppakken van een tegenstander.
Het bezetten van een ruimte, met name door een verdediger, voorkomt dat een speler van de tegenpartij in alle vrijheid een loopactie kan maken in die ruimte. Diepgang ontstaat vaak tussen spelers van de tegenpartij die teveel ruimte laten.
Wanneer een groep spelers knijpen, of zelfs het gehele team, ontstaat als gevolg daarvan het kantelen. Hier spreken we van wanneer een deel van of het gehele elftal van de ene kant naar de ander is geschoven.
Dit zien we vaak gebeuren bij het rondspelen van de bal door de tegenstander. De bal kan van de rechtsback naar de linksback worden gespeeld, mogelijk via de keeper en centrale verdedigers. Het team moet gaan van een opstelling gekanteld naar links, naar de andere kant.
Zonder het knijpen van spelers op meerdere posities, kan er geen sprake zijn van kantelen. Als een ploeg dit niet beheerst, krijgt de tegenstander alle tijd en ruimte voor het creëren van kansen.
Verdediging
In mijn stuk over het kantelen schreef ik dit over het knijpen:
"Op het moment van balbezit bij de rechtsback van de tegenstander, moet de rechtsback in het eigen team 'knijpen'. Met deze actie verlaat de rechtsback de rechterkant van het veld, en gaat in de richting van het centrum. Zo verkleint deze speler de ruimte in verhouding met de centrale verdedigers."
De rechtsback laat de tegenstander los, in dit geval de linksbuiten van de tegenpartij. Dit kan omdat de kans heel klein is dat de rechtsback van de tegenstander met een opening komt naar de linksbuiten. Zelfs op het hoogste niveau zien we dat niet vaak.
Hierdoor is het belangrijker om te knijpen naar het centrum waar een spits misschien vrij staat omdat de centrale verdedigers bezig zijn om andere ruimtes af te sluiten.
Op het middenveld
In de middenlinie werkt het op dezelfde manier.
Ik omschreef dit in Het Kantelen van het Middenveld. Het voorbeeld ging uit van een 4-4-2 tegen een 4-3-3. Dankzij een 4 tegen 3 op het middenveld kan er meer worden gevraagd van de 4 middenvelders. Zo kunnen de rechter- en linkermiddenvelder de taak/opdracht hebben om druk te zetten op de backs van de tegenstander.
Stapt een rechtermiddenvelder uit om druk te zetten op de linksback, dan kan het zijn dat de back ervoor kiest om de bal eruit te halen. Via de rechtsback kan de ploeg het opnieuw proberen. De rechtermiddenvelder moet nu gaan knijpen.
Dit betekent de ruimte tussen de linksback en linkshalf van de tegenstander belopen. De linkshalf wordt nu vastgezet, waardoor deze niet kan worden ingespeeld.
Lees Hier Meer:
Voetbal Tactics Blog