Een positiespel biedt ons als trainer de kans om met name het spel bij balbezit te verbeteren. Spelers moeten onder de druk van de tegenpartij uit zien te komen, en moeten een vrije teamgenoot vinden.
Om dat voor elkaar te krijgen moet de velbezetting kloppen. Daarnaast moeten spelers goed vrijlopen, en moet daarna de passing goed zijn.
Het positiespel was voor mij vroeger een favoriet naast de partij, zonder de afleiding van het willen scoren. Hierdoor kan de nadruk worden gelegd op het behouden van de bal, in plaats van het opzetten van een aanval.
Er zijn vele soorten positiespellen die gedaan kunnen worden. Deze varianten kan je af laten hangen van het aantal spelers, of wat je probeert te bereiken. Ik zet hieronder een aantal vormen op een rijtje. Een aantal heb ik al apart beschreven, en daar zal ik dan naar linken.
Positiespel 6 tegen 6 (of andere gelijke aantallen)
Ik begin met een positiespel die voor mij valt onder de gevorderden. Waarom? Een positiespel die wordt uitgevoerd met gelijke aantallen is voor groepen die dit al een tijdje doen. Het is een stuk lastiger om een vrije medespeler te vinden bij gelijke aantallen.
Mijn advies is om in andere gevallen te werken met kaatsers aan de zijkant, of speel 7 tegen 5 zodat teams kunnen leren zoeken naar de vrije mensen. Houd rekening met een periode van weken/maanden waarin een beginnende groep moet wennen aan de oefenvorm.
Positiespel met 2 of 4 kaatsers
Om het vinden van de vrije speler makkelijker te maken kan je kaatsers gebruiken. Zo speel je bijvoorbeeld 4 tegen 4 met 4 kaatsers als je traint met 12 spelers. De kaatsers mogen elkaar niet aanspelen. Bij een oneven aantal kan je dit doen met 2 kaatsers aan de zijkant en 1 in het midden.
Lees Hier Meer: Positiespel met 2 of 4 kaatsers
De Rondo
Ik maak een onderscheid tussen de rondo en het positiespel op basis van het aantal spelers en de grootte van de oefening. De twee worden vaak door elkaar gehaald, maar dat is niet erg. Ik zet deze hiertussen voor het geval je traint met een kleine groep.
Met vijf of zes mensen op de training kan je 4 tegen 1 doen, of 4 tegen 2. Bij een rondo zullen spelers vanwege de kleinere ruimte minder bewegen. Zorg er wel voor dat er op de juiste manier wordt bewogen, want dit is een belangrijk onderdeel van de oefening.
Lees Hier Meer: De rondo is simpel en effectief
Positiespel van 5 tegen 5 met een vrije speler (of andere aantallen)
Deze vorm is uitstekend voor de keeper. Deze vrije speler kan je gebruiken als kaatser, of je geeft deze vrij spel. Dat betekent dat de vrije speler de bal mag aannemen, kan draaien en zelfs dribbelen. Bij vrij spel is de uitdaging voor de druk zettende ploeg nog groter.
Lees Hier Meer: Positiespel van 5 tegen 5 met een vrije speler
Driekleuren spel
Bij een driekleuren spel is het positiespel verdeeld in drie teams in plaats van twee. Het voordeel is dat je hierdoor 8 tegen 4 kan spelen, of 6 tegen 3. Er is maar één team het team in het midden, terwijl twee teams samen aan de bal zijn.
Deze vorm van het positiespel is zeer geschikt als je daarna verder gaat met een partijvorm in dezelfde teams. Dan kan je een toernooitje spelen waarbij het winnende team steeds blijft staan.
Leeftijden
Voor de jongste voetballers kan je een positiespel beter omzetten in een partijvorm. Wil je bij de O8 t/m O10 toch wat dingen meegeven, werk dan met een partijspel waarin spelers twee of drie keer max mogen raken.
Bij de O12 zou ik wel een positiespel uitvoeren, maar deze zo simpel mogelijk proberen te houden. Zorg dat deze spelers een aantal basisprincipes leren zoals de veldbezetting en het vrijlopen, maar ga niet te ver in het tactische.
Hoe jonger de spelers zijn, hoe meer je kan doen in de rondo in plaats van in een positiespel.
Lees Hier Meer:
In deze oefenvorm speel je 2 tegen 2
Geschreven door: Freddy Gomes, oud-voetballer op niveau en oud-trainer van een vriendenteam. Ik speelde 7 jaar voor Excelsior Rotterdam. Vanaf de C-jeugd (O14) tot aan het tweede elftal. Later speelde ik een aantal seizoenen in de Hoofdklasse. Als trainer werd ik kampioen met mijn vriendenteam in de Reserve 5e Klasse Zaterdag. Ik was tevens de keeper van dat team.
