De ene speler is de ander niet. Spelers zijn mensen met verschillende achtergronden, persoonlijkheden en gewoonten. De ene speler doet alles wat moet gebeuren vanuit zichzelf, de ander moet constant achterna worden gezeten om niet de 'kantjes ervan af te lopen'.
Of het nu bij de jeugd is, of bij de senioren, trainers moeten in staat zijn om te gaan met verschillende type mensen. Lastige spelers zijn spelers die moeite hebben met de discipline, en daarom zo nu en dan te laat komen. Of zij zijn de spelers die altijd een weerwoord moeten hebben wanneer de trainer ze aanspreekt op het gedrag.
Hoe ga je als trainer om met spelers die lastiger zijn in de omgang, maar wel een belangrijke rol kunnen vervullen in de groep?
Ik stel de vraag op deze manier, want lastige spelers die niet beter zijn dan gemiddeld, zijn snel klaar. Dit is zeker het geval bij de senioren, waar niemand tijd heeft voor het opvoeden van volwassen mensen. Bij de jeugd is dit juist wel een onderdeel waar trainers mee bezig moeten zijn.
Leren omgaan met lastige spelers die de kwaliteiten hebben om een belangrijke rol te vervullen in de groep, hoort bij het vak. Het is geen makkelijke taak, maar wel een hele belangrijke. In het stuk Iedereen Gelijk gaf ik eerder mijn mening over de werkwijze van trainers.
Wetende dat je te maken zult krijgen met uitzonderingen, en het feit dat in een spelersgroep de kwaliteiten verschillen én anders zijn, is duidelijkheid verschaffen het beste wat je kunt doen. Een groep gelijk behandelen is een zeer goed uitgangspunt, maar zal niet altijd haalbaar zijn.
Te laat komen is te laat komen, dat is duidelijk. De gevolgen moeten in principe voor iedereen hetzelfde zijn. Maar wat als je topscorer net te laat komt voor een belangrijke wedstrijd? Wie continue de nadruk heeft gelegd op het gelijk behandelen van alle spelers kan geen kant op.
De trainer die heeft laten weten dat uitzonderingen erbij horen, heeft de optie nog. Gaat de laatkomer toch aan de aftrap verschijnen? Een overleg met de technische staf en de aanvoerders van het team kan helpen om de beslissing te nemen. Daarnaast hoef je geen gezichtsverlies te leiden indien je kiest voor een basisplaats. Hier was de groep voor gewaarschuwd.
Toptrainers
Het is maar een voorbeeld van hoe moeilijk het kan worden om met lastige spelers te werken. Je hoeft het niet nog moeilijker te maken met je eigen uitspraken. Goede trainers maken uitzonderingen, en dat zien we onder meer terug bij Michels en Cruijff.
Zo stond Michels het toe dat Cruijff de enige was die op het WK van 1974 gewoon met zijn vaste rugnummer aan de aftrap stond. Terwijl iedereen een nummer kreeg op alfabetische volgorde, speelde Cruijff met zijn nummer 14. Het leverde Oranje bijna een wereldtitel op.
Diezelfde Cruijff was later trainer van Romario bij FC Barcelona. Net als Michels wist Cruijff dat sommige spelers het waard zijn om hier en daar de regels voor te versoepelen. En dus ging Cruijff met Romario een bijzondere weddenschap aan. Romario zou vrij krijgen voor het carnaval van Rio de Janeiro, als hij twee keer zou scoren in de eerstvolgende wedstrijd.
Romario scoorde twee goals, vroeg om een wissel, en zat een uur later in het vliegtuig. Een uniek verhaal dat laat zien dat er meerdere oplossingen kunnen zijn voor de omgang met spelers die eigenzinnig zijn. Er moet bij worden gezegd dat dit zeker niet betekende dat Romario alles mocht flikken van Cruijff.
Balans
De samenwerking tussen de twee zou niet veel langer duren. Ik weet niet wat er zich heeft afgespeeld tussen Romario en Cruijff, maar er zijn grenzen. Een coach kan zelfs niet van de beste speler alles accepteren. Zodra een lastige speler een risico vormt voor de relatie tussen de trainer en de rest van de groep, is het voorbij.
Geen enkele speler, hoe belangrijk deze ook is, is groter dan de groep. Is een speler niet in staat zich af en toe aan te passen, dan wordt het mogelijk tijd om afscheid te nemen. Lastige spelers die bijvoorbeeld worden gepasseerd, kunnen voor problemen binnen de groep gaan zorgen.
Wil je met lastige spelers samenwerken, dan moet je zorgen voor een goede balans. Het één mag niet ten koste gaan van de ander. Uitzonderingen moeten ook niet leiden tot nieuwe uitzonderingen. Spelers moeten goed beseffen dat er een uitzondering wordt gemaakt omdat ze die hebben verdiend.
Laat merken dat je verbetering verwacht, en wees zo specifiek mogelijk. Spelers moeten weten dat de uitzonderingen die soms worden gemaakt niet betekenen dat het gedrag wordt goedgekeurd.
Ga zeker aan de slag met spelers die worden bestempeld als lastig, maar zorg vanaf het begin voor duidelijke grenzen.
Lees Hier Meer:
