We hebben eerder vastgesteld dat een gekozen opstelling/systeem moet voldoen aan een aantal eisen. De vraag is onder meer wat de trainer en het team voor ogen hebben. Wat wil je bereiken, en op welke wijze wil je dat doen? Systemen hebben een functie, en moeten daarom goed worden gebruikt.
Soms is er sprake van subtiele verschillen. Neem de systemen 5-3-2 en 3-5-2. Zijn deze niet hetzelfde? Ja en nee. Het kan zijn dat 5-3-2 in balbezit 3-5-2 wordt, en bij balverlies weer 5-3-2. Of het systeem nu 5-3-2 wordt genoemd of 3-5-2 hangt af van een aantal factoren.
Deze nemen we hieronder even samen door.
Waar leg je de nadruk op?
In principe betekent spelen in 5-3-2 dat je speelt met 5 vaste verdedigers. De backs in dit systeem kunnen natuurlijk wel of niet opkomen. Wat we bijvoorbeeld vaak bij kleine landenteams als San Marino, Andorra en Gibraltar zien is dat de backs vooral verdedigen. Ook bij andere teams die uitkomen in een 5-3-2 zien we dat in aanvallend opzicht andere spelers in actie komen.
In 3-5-2 heb je te maken met wing backs. Anders dan een back, staan deze in de opstelling als middenvelders. Zij hebben verdedigende taken, en moeten bij balverlies verdedigen in de eigen zones. In balbezit hebben zij echter wel een belangrijke aanvallende rol. Dat zien we in Oranje ook steeds vaker terug.
De functie van een 5-3-2 ten opzichte van een 3-5-2 is vooral het verdedigende aspect. Een 5-3-2 zet je neer om niet te verliezen. Een 3-5-2 zorgt voor extra verdedigende zekerheid, en biedt tegelijk de optie om in aanvallend opzicht te profiteren van de ruimte.
Omschakeling
Tijdens het WK van 2022 koos Van Gaal voor zijn inmiddels bekende 3-5-2 systeem. Deze had Oranje in 2014 veel opgeleverd. Eén van de goals van Oranje viel dankzij een voorzet van Blind, en een goal van Dumfries. Dit toont aan dat beide wing backs in balbezit vol mee naar voren gingen. Dan blijven er achterin dus alleen de 3 verdedigers achter.
Om gevaar in de omschakeling te voorkomen moet er dan minimaal 1 middenvelder achter blijven. Iemand als De Roon wordt vaak opgesteld omdat hij deze taak goed kan vervullen. Speelt hij samen met Frenkie de Jong, iemand die in balbezit erg actief is, dan zijn er op die momenten dus maar 4 spelers achter de bal.
In 5-3-2 kan er sprake zijn van 6 man achter de bal in balbezit. Of, als er een back meegaat in de aanval, zijn er 5 spelers achter de bal. De verdedigende middenvelder zal ook altijd meedenken aan het moment van balverlies. Dit is in ieder geval een belangrijk verschil tussen de twee systemen.
Kijk altijd naar de type spelers die je tot je beschikking hebt. Zijn dit pure backs, of spelers die ook (of juist vooral) als wing back kunnen spelen? Wat voor type middenvelders heb je? Er kan worden gekozen voor 5 achterin zodat de middenvelders meer vrijheid hebben voor loopacties in de diepte.
Tot slot iets wat ik in het stuk over 3-5-2 niet heb omschreven. Spelen in 3-5-2 betekent niet altijd dat je bij balverlies overgaat in 5-3-2. Het 3-5-2 systeem kan in balverlies makkelijk in een 4-4-2 worden omgezet. Dit doe je door te schuiven met je verdedigers.
Als de bal aan de rechterkant van het veld is, wordt de rechtercentrale verdediger de back. De andere twee verdedigers nemen het centrum. De wing back op links wordt dan de links back. Op deze manier sta je dan met 4 verdedigers achterin. Is de bal aan de andere kant van het veld, dan kan het op dezelfde wijze worden opgepakt.
5-3-2 en 3-5-2 kunnen ook goed worden gecombineerd in een wedstrijd. Afhankelijk van de tussenstand kan je bij een voorsprong met 3-5-2 terug naar 5-3-2, om de nadruk te leggen op het verdedigen van de voorsprong. Houd er wel rekening mee dat je dan nog steeds na het veroveren van de bal vooruit moet kunnen voetballen om onder de druk uit te komen.
Wie graag in een 3-5-2 wil spelen kan 5-3-2 gebruiken om mee te beginnen. Zo kan het team wennen aan de manier van spelen, en de basisprincipes. Door eerst de nadruk te leggen op het verdedigende werk kan het vertrouwen groeien. Werk langzaam aan het tactisch vermogen van het team, en ga steeds meer naar een 3-5-2.
Werken aan de tactiek binnen een team heeft tijd nodig. Probeer niet te snel te gaan, en heb geduld met de uitvoering en de resultaten.
Lees Hier Meer: