Een panenka is een penalty die op bijzondere wijze wordt genomen. Wetende dat de keeper in de meeste gevallen een hoek zal kiezen, gaat deze bal door het midden. De panenka is een stift, een subtiele bal waarbij de voet onder de bal wordt geplaatst om deze omhoog te krijgen.
Levende legende
Tjescho-Slowakije staat tegenover West-Duitsland in de finale van het EK van 1976.
Na verlenging staat het 2-2, en dus volgt een penaltyserie. Het staat 4-3 wanneer middenvelder Antonin Panenka achter de bal gaat staan. Duitsland heeft net gemist, en dus kan Panenka de wedstrijd beslissen. Maakt hij zijn land Europees Kampioen?
West-Duitsland is op dat moment regerend wereldkampioen. Het team versloeg Oranje in 1974. In 1970 wordt land 3e, en in 1966 verliezen zij de finale van gastheer Engeland. Sepp Maier en Franz Beckenbauer maken dat allemaal mee. Ongekend voor één voetbalcarrière.
Maar dat was niet alles. West-Duitsland was tevens regerend Europees kampioen. Het was een bijna onverslaanbaar elftal. Panenka trok zich daar niks van aan. Hij liep af op de stip, en pakte de bal. Hij legt deze neer, en neemt zijn aanloop. Sepp Maier duikt vol naar links.
Panenka stift de bal subtiel door het midden van het doel. De bal is perfect. Tjescho-Slowakije is Europees Kampioen. Panenka beleeft het grootste moment uit zijn carrière. Dankzij die penalty zal hij nooit vergeten worden. Bijna 50 jaar later wordt zijn penalty nog steeds uitgevoerd.
De panenka
Antonin Panenka kon op bijna geen groter moment zijn historische penalty hebben genomen. Zinedine Zidane koos de WK-finale van 2006 uit voor zijn panenka. Tegenover oud-teamgenoot Gianluigi Buffon stift Zidane de bal vanaf 11 meter. De bal komt tegen de onderkant van de lat.
Zidane kan opgelucht ademhalen wanneer de bal net achter de lijn neerkomt. Frankrijk staat op voorsprong, maar zal de finale toch verliezen. Francesco Totti is dan al gewisseld. Hij neemt dus geen penalty voor de Italianen. Alessandro Del Piero doet dat wel, en scoort de vierde.
Tijdens het EK van 2000 in Nederland en België, haalt Oranje de halve finale. Italië is daarin de tegenstander. Na twee Nederlandse missers vanaf de stip is de stand gelijk. De penaltyserie moet bepalen wie naar de finale gaat. Oranje heeft al twee keer gemist wanneer Totti aan de beurt is.
Van der Sar duikt naar rechts. De stift van Totti vindt tergend langzaam zijn weg naar de goal. Italië gaat naar de finale. Andrea Pirlo zit voor de tv, en besluit op dat moment ooit hetzelfde te doen. Die kans krijgt hij in 2012. In de kwartfinale van het EK treft Italië Engeland.
De kleine stift van Pirlo gaat zo langzaam het doel in dat keeper Joe Hart er nog naar kan kijken. Hij duikt vol naar rechts. Terwijl hij ligt kijkt hij op om de bal het doel in te zien gaan.
De panenka gaat ook eens mis. Zelfs bij de grootste spelers. Tijdens de Copa America van 2024 gaat Messi voor de panenka tijdens de kwartfinale. Hij faalt. De bal is te hoog, komt tegen de lat en gaat over het doel.
De panenka is zeker niet zonder risico. Pelé zei daarom toen dat Panenka een genie of een gek was.
Lees Hier Meer:
Geschreven door: Freddy Gomes