Op 6 augustus 2017 wint het Nederlands Elftal het EK bij de vrouwen in eigen land.
Daarmee doen de Oranje Leeuwinnen wat bij de mannen in 1988 gebeurde. Het team van Sarina Wiegman verslaat in Enschede Denemarken met 4-2.
Lang leek Oranje in het vrouwenvoetbal geen grote rol te spelen. Uit het niets was er wel een halve finale op het EK van 2009. De wedstrijd om de derde plaats was inmiddels afgeschaft.
In Europa was er een absolute hoofdrol voor Duitsland, terwijl landen als Noorwegen en Zweden probeerden om de Duitse dames te verslaan. Duitsland heeft tot nu toe 8 keer het EK gewonnen, waarvan er maar liefst zes op rij werden gepakt.
Bij WK's kwamen daar de Verenigde Staten, Japan en Brazilië bij. De VS stond drie keer achter elkaar in een WK-finale, waarvan er twee keer tegen Japan werd gespeeld. Japan won de eerste ontmoeting, de VS won de tweede. In de derde finale was Oranje de tegenstander.
De Leeuwinnen drongen voor het eerst door tot de laatste vier van een WK. Het team wist zelfs de finale te bereiken. De VS was met 2-0 te sterk. Toch hadden de Leeuwinnen laten zien dat er een nieuw tijdperk was aangebroken voor het Nederlandse vrouwenvoetbal.
Geschiedenis
Het eerste EK bij de vrouwen werd gespeeld in 1984. Het eerste WK vond plaats in 1991. Pas in 2009 is Oranje aanwezig op een EK, en pas in 2015 volgt het eerste WK van ons land bij de vrouwen. Dat terwijl Nederland deelnam aan het eerste toernooi tussen Europese landen.
De initiatiefnemer was een organisatie dat was opgericht om het internationale vrouwenvoetbal vooruit te helpen. Het is 1957 wanneer West-Duitsland, Engeland, Oostenrijk en Nederland deelnemen aan een controversieel toernooi.
Dat heeft te maken met het feit dat vrouwenvoetbal in West-Duitsland niet is toegestaan. In het naoorlogse Duitsland waren er zorgen dat de samenleving zou veranderen als er niet werd vastgehouden aan de traditionele rollen tussen man en vrouw.
In Nederland was er geen verbod, maar werd het vrouwenvoetbal genegeerd. De Eredivisie was bij de mannen was nog nieuw, en de KNVB had de handen vol aan het verder ontwikkelen en professionaliseren van het voetbal onder de mannen. Ook in Nederland ontstond een apart initiatief.
In 1969 werd er een nieuw toernooi georganiseerd dat net als het toernooi van 1957 kan worden gezien als een voorloper van het EK. Net als in Nederland werd het toernooi van '69 in Italië georganiseerd door een groep dat apart van de Italiaanse voetbalbond functioneerde.
Het eerste officiële duel van Nederland bij de dames vond plaats in 1971. Oranje verloor toen van Frankrijk. Twee jaar later ging de Eredivisie Vrouwen van start, hoewel er al sinds de jaren '50 competities voor dames werden georganiseerd.
Voor het internationale vrouwenvoetbal was het fuseren van de organisaties een belangrijk onderdeel. Dankzij die ontwikkeling konden de toernooien door de UEFA en FIFA worden georganiseerd, die daar al veel ervaring mee hadden.
In veel landen zorgde het voor een versnelling van de populariteit en het succes. Nederland bleef een tijdje achter, maar lijkt vooral in de laatste twintig jaar een enorme sprong te hebben gemaakt. Het succes van de Leeuwinnen kan niet los worden gezien van de Eredivisie voor vrouwen.
De competitie
Pas in het seizoen 2007/2008 gaat een nieuwe Eredivisie van start in Nederland. Verschillende profclubs nemen in de jaren daarna deel aan de competitie. Na een paar jaar besluit de KNVB een samenwerking aan te gaan met de buren uit België. Het gevolg is de BeNeLeague voor dames.
Van zo'n competitie wordt bij de mannen al langer gesproken, maar daar komt het niet tot stand. De bonden proberen op deze manier de krachten te bundelen om zo een sterkere competitie te organiseren. Het initiatief houdt 3 jaar lang stand, tot het seizoen 2015/2016.
Dan keert de Eredivisie weer terug in de vorm zoals dat vandaag de Azerion Vrouwen Eredivisie heet. Het is onder meer dankzij al die initiatieven dat de Leeuwinnen op het EK van 2017 niet kansloos worden uitgeschakeld. Dat is meestal het lot van een 'kleiner' thuisland.
Want net als bij de mannen mogen de Leeuwinnen kwalificatie overslaan omdat Nederland het toernooi organiseert. Acht jaar eerder toont Oranje al aan dat het vrouwenvoetbal serieus moet worden genomen. Tijdens het debuut op een EK komen de dames tot de halve finale.
Daarin is Engeland pas na verlenging te sterk. Dat ontwikkeling geen rechte lijn volgt zien we bij het EK van 2013. De Leeuwinnen worden laatste in de groep. Het team komt tekort tegen IJsland en Noorwegen. De 0-0 tegen Duitsland kan als een lichtpuntje worden gezien.
Toch is de kwalificatie voor een tweede toernooi en drie groepswedstrijden tegen sterke tegenstanders een niet te onderschatten onderdeel van de weg die het team moet afleggen. Tijdens het EK van 2013 hoort Nederland nog bij de minst ervaren landen.
Het is achteraf goed te zien dat er sprake was van een proces. Daar hoort altijd geduld bij. Het goede werk wordt twee jaar later beloond met de eerste deelname aan een WK. In de selectie van de Leeuwinnen van 2015 zitten spelers van FC Twente, Ajax, PSV en Telstar.
Meer dan de helft van de selectie is actief in Nederland. Zij komen in het seizoen van het WK uit in de BeNeLeague. De andere helft van de spelers komen onder anderen uit in Zweden en Noorwegen. Zo spelen de toppers Manon Melis en aanvalspartner Lieke Martens bij het Zweedse Kopparbergs.
Keeper Loes Geurts komt ook voor die club uit. Dat Oranje met die selectie zo voor de dag komt op een WK is een groot compliment aan iedereen die heeft bijgedragen aan het vrouwenvoetbal. Want Oranje slaagt erin op het eerste WK ooit de groepsfase te overleven.
Daarna moeten de Leeuwinnen het opnemen tegen titelhouder Japan. Dat Nederland die wedstrijd niet weet te winnen is geen drama. Japan zal opnieuw de finale halen, waarin het nu wel van de Verenigde Staten verliest. Vier jaar eerder gaat de VS nog onderuit tegen Japan.
De titel van 2017 is geen toeval, zo blijkt tijdens het WK in 2019. In Frankrijk laten de Nederlandse dames zich zien aan de wereld. De manier waarop Oranje groep E wint is overtuigend. In vergelijking met 2015 zijn er nu slechts 6 spelers die actief zijn in Nederland.
Dat is geen negatief punt, het toont juist aan dat er fantastisch werk is geleverd in het opzetten van een geheel nieuw systeem. Spelers die in 2015 nog in Nederland actief waren spelen tijdens het WK van 2019 op een hoger niveau. Dat zij die kans krijgen is te danken aan decennia van ontwikkeling.
Daarnaast zitten er in 2019 nieuwe spelers bij, die opgeleid worden op een veel hoger niveau dan daarvoor het geval was. Zo is Lineth Beerensteyn dan pas 22, maar is ze al speler van Bayern München. Daar is ze teamgenoot van Jill Roord, die op 22-jarige leeftijd haar tweede WK speelt.
Inmiddels wordt de volgende generatie topspelers opgeleid. In mei 2025 wint de O17 van Nederland het EK voor spelers tot 17 jaar. Toen Nederland in 2019 de finale verloor was onder anderen Esmee Brugts aanwezig op dat toernooi.
In het najaar wordt er door de O17 voor het eerst een WK O17 gespeeld. Dan zien we hoe zij er op het wereldpodium voor staan. De O19 van Nederland zal in juni 2025 voor de uitdaging staan om de prestatie van 2024 te verbeteren. Toen had Spanje een verlenging nodig om de dames te verslaan.
Een jaar eerder komt Oranje tot de halve finale. In 2014 wint de O19 van Nederland zelfs het toernooi. Dan is het topspits Vivianne Miedema die in de finale tegen Spanje zorgt voor de winnende treffer.
Miedema groeit uit tot één van de grootste spelers uit het Nederlandse vrouwenvoetbal. Als er tussen de huidige jeugdploegen van Oranjespelers zitten die ook maar de helft van Miedema weten te presteren gaat het Nederlandse vrouwenvoetbal mooie tijden tegemoet.
Ik ben in ieder geval van plan veel meer over het voetbal bij de dames te schrijven. Ik zie een land dat de komende jaren nog vele successen zal gaan vieren.
Mogelijk kan dat volgende maand al, wanneer de Leeuwinnen in actie komen tijdens het EK van 2025 in Zwitserland.
Lees Hier Meer:
Geschreven door: Freddy Gomes, oud-voetballer op niveau en oud-trainer van een vriendenteam. Ik speelde 7 jaar voor Excelsior Rotterdam. Vanaf de C-jeugd (O14) tot aan het tweede elftal. Later speelde ik een aantal seizoenen in de Hoofdklasse. Als trainer werd ik kampioen met mijn vriendenteam in de Reserve 5e Klasse Zaterdag. Ik was tevens de keeper van dat team.
