De geschiedenis van het voetbal op de Olympische Spelen en het WK hebben veel met elkaar te maken.
Op de Spelen van 1908 werd er voor het eerst officieel voetbal gespeeld. Vier jaar later werd het deelnemersveld uitgebreid. In de edities daarna namen voor het eerst landen deel aan het toernooi.
De Engelsen slaagden erin twee toernooien te winnen. In de jaren twintig was er de opkomst van Uruguay. In 1924 deden er voor het eerst teams buiten Europa mee. Egypte, Uruguay en de VS waren de deelnemers buiten Europa. In de finale versloeg Uruguay Zwitserland.
In 1928 was er een geheel Zuid-Amerikaanse finale. Uruguay verdedigd dan met succes de titel, door Argentinië te verslaan. Tijdens die Spelen valt op hoe populair het voetbal is. Vanwege de status van de Spelen ontstaan er problemen met de toenemende professionalisering van de sport.
De FIFA denkt dat het tijd is voor een wereldkampioenschap dat los van de Spelen kan worden georganiseerd. Uruguay krijgt als winnaar van de laatste twee Spelen de eer om het eerste wereldkampioenschap voetbal te organiseren. In 1932 is er daarom geen voetbal op de Spelen.
Vanaf 1936 keert het voetbal wel weer terug. Spelers met een status als profvoetballer mogen volgens de regels niet meedoen. Pas in de jaren '80 zien we regels die te maken hebben met de huidige opzet. Dat wordt verder doorgezet bij de Spelen van 1992 en 1996.
Spelers tot 23 jaar
Bij de Olympische Spelen van 1992 mogen teams alleen aantreden met spelers tot 23 jaar oud. In 1996 komt hier de regel bij dat er drie spelers mogen worden opgeroepen die ouder zijn. Dat is nog steeds de huidige opzet van het toernooi.
Sinds de eerste editie van het WK heeft de FIFA geprobeerd te voorkomen dat het voetbal op de Olympische Spelen zou lijken op een kopie van het WK. Het grote voordeel van deze opzet is dat het een goede aanvulling is op de twee andere WK's die de FIFA al jaren organiseert.
De WK's voor spelers tot 17 en tot 20 jaar zijn toernooien waarbij veel toekomstige sterren te zien zijn. Er zijn genoeg spelers die te oud zijn voor een WK O20, maar nog buiten de boot vallen bij de grote nationale ploeg. Een plekje bij de Olympische Selectie is voor deze spelers de uitkomst.
Barcelona middenvelder Fermin Lopez had in 2024 een zomer om niet snel te vergeten. De jonge speler mocht eerst zijn land vertegenwoordigen in Duitsland. Daar was te concurrentie groot, en kwam hij nauwelijks aan spelen toe. Toch was hij onderdeel van de EK-winst van zijn land.
Een paar weken later was hij aanwezig op de Olympische Spelen, waar zijn inbreng wel groot was. Fermin kwam 6 keer tot scoren voor Spanje. Twee van zijn goals scoorde hij in de finale tegen het Frankrijk van coach Thierry Henry. Na de eerste plek op het EK volgde Goud op de Spelen.
In de finale van 2024 stonden namens Frankrijk Alexandre Lacazette, Jean-Philippe Mateta en Loic Badé als oudere spelers aan de aftrap. Bij Spanje gaat het om Sergio Gomez, Abel Ruiz en Juan Miranda die iets ouder zijn dan de rest van de groep.
Daarnaast zien we bij de Spelen van 2024 grote spelers als Nicolas Otamendi, Julian Alvarez en Ashraf Hakimi die maar al te graag aanwezig zijn. Hakimi wint met Marokko het Brons.
Kwalificatie
Sinds 1992 is kwalificatie voor de Olympische Spelen mogelijk via het EK O21. Landen die bij het EK voor spelers tot 21 jaar eindigen bij de beste vier verzekeren zich van deelname bij de Spelen. Frankrijk was als host van 2024 één van de deelnemers.
Dan bleven er nog drie plekjes over. Bij het EK O21 van 2023 was Engeland de beste. Het won de finale van Spanje. De verliezers in de halve finale waren Israël en Oekraïne. Bij Spelen buiten Europa zouden deze vier zich allemaal hebben gekwalificeerd.
Vanwege de organisatie door de Fransen bleven er drie plekjes over. Er ontstond echter een probleem met Engeland. Het land kan zich niet kwalificeren voor de Spelen omdat deelname voor Groot-Brittannië is, en niet alleen Engeland.
Daarvoor moet er overeenstemming zijn tussen de bonden van de Engelsen, Noord-Ierland, Schotland en Wales. Dat is er niet waardoor de landen automatisch doorschoven. Hiermee plaatsten Spanje, Israël en Oekraïne zich voor de Spelen van 2024.
Winnaars
Een overzicht van de meest recente medaillewinnaars op de Spelen:
2000 – Goud: Kameroen / Zilver: Spanje / Brons: Chili
2004 – Goud: Argentinië / Zilver: Paraguay / Brons: Italië
2008 – Goud: Argentinië / Zilver: Nigeria / Brons: Brazilië
2012 – Goud: Mexico / Zilver: Bazilië / Brons: Zuid-Korea
2016 – Goud: Brazilië / Zilver: Duitsland / Brons: Nigeria
2020 – Goud: Brazilië / Zilver: Spanje / Brons: Mexico
2024 – Goud: Spanje / Zilver: Frankrijk / Brons: Marokko
Lees Hier Meer:
Geschreven door: Freddy Gomes, oud-voetballer op niveau en oud-trainer van een vriendenteam. Ik speelde 7 jaar voor Excelsior Rotterdam. Vanaf de C-jeugd (O14) tot aan het tweede elftal. Later speelde ik een aantal seizoenen in de Hoofdklasse. Als trainer werd ik kampioen met mijn vriendenteam in de Reserve 5e Klasse Zaterdag. Ik was tevens de keeper van dat team.